TİROİT VE SAĞLIĞIMIZ



DÜNYADA ENDOKRİN BEZLERDEKİ HASARA BAĞLI OLUŞAN HASTALIKLARA OLDUKÇA SIK RASTLANMAKTADIR. BAZI HORMON BOZUKLUKLARI KİLO ALMANIN EN ÖNEMLİ SEBEPLERİNDENDİR , FAZLA KİLOLU BİR KİŞİDE BU HORMON HASTALIKLARININ OLUP OLMADIĞI  MUTLAKA ARAŞTIRILMALIDIR.KİLO ALMANIN SIK GÖRÜLDÜĞÜ HORMON HASTALIKLARI, SIKLIKLA TİROİT BEZİ YETMEZLİĞİ VEYA BÖBREKÜSTÜ BEZİNİN AŞIRI ÇALIŞMASIDIR. ÜLKEMİZDE HER 100 KİŞİDEN 40 INDA TİROİT PROBLEMİ , 30’UNDA DA GUATR HASTALIĞI GÖRÜLMEKTEDİR.

TİROİT BEZİ BOYNUMUZDA BULUNAN, KELEBEK ŞEKLİNDE BİR SALGI BEZİDİR VE METABOLİZMAMIZI KONTROL EDEN TİROİT HORMONLARINI SALGILAR. TİROİT HORMONLARININ T3 VE T4 OLMA ÜZERE İKİ TİPİ VARDIR. BU HORMONLAR AZ SALGILANDIĞINDA ‘HİPOTİROİDİ' DEDİĞİMİZ HASTALIK OLUŞUR, METABOLİZMA AZ ÇALIŞIR, SONUÇ OLARAK KİLO ARTIŞI YAŞANIR. TİROİT AMELİYATI GEÇİRENLERDE ‘HAŞİMATO TİROİDİTİ’ DENEN TİROİT HASTALIĞI OLANLARDA VE 50 YAŞ ÜZERİ KADINLARIN ÇOĞUNDA ‘TİROİT BEZİ YETMEZLİĞİ’ GELİŞİR. BU KİŞİLERDE HALSİZLİK,DERİ DÖKÜNTÜLERİ , SAŞ KAYBI, SAÇ KURULUĞU , SAÇ KALİTESİNDE BOZULMA, SİNİRLİLİK,  YORGUNLUK, EL VE YÜZDE ŞİŞME, UNUTKANLIK, KAN YAĞLARINDA YÜKSEKLİK VE EN ÖNEMLİSİ KİLO ALMA DURUMU OLUR. FAZLA KİLOLU KİŞİLERDE MUTLAKA TİROİD HORMON TETKİKLERİ YAPILARAK TİROİT BEZİNİN AZ ÇALIŞIP ÇALIŞMADIĞI KONTOL EDİLMELİDİR.

TİROİT BEZİ BOYNUMUZDA ADEM ELMASI ÇIKINTISININ HEMEN ALTINDA BULUNAN KÜÇÜK BİR BEZDİR. AĞIRLIĞI 30 GRAMDAN AZ OLAN TİROİT BEZİ HER DOKUYU VE HÜCREYİ ETKİLEYEN HORMONLRIN ÜRETİLDİĞİ MERKEZDİR. BEYNİN HİPOTALAMUS BÖLGESİNDE BULUNAN TİROİT SERBESTLEŞTİRİCİ ADLI HORMON, VÜCUDUMUZDA FONKSİYONEL ETKİYİ SAĞLAYACAK TİROİT HORMONLARININ ( TSH) ÜRETİMİNİ SAĞLAR. AKTİFLEŞEN TSH TİROZİN VE İYOT VARLIĞINDA TİROKSİN PEROKSİDAZ (TPO ) ADI VERİLEN BİR ENZİMİ UYARARAK T3 VE T4 HORMONLARINI OLUŞTURUR. İNAKTİF OLAN T4 HORMONUNU ‘5 DEİYONİDAZ’ ENZİMİ KARACİĞER VE BÖBREK OLMAK ÜZERE VÜCUTTA AKTİF T3’E DÖNÜŞTÜREREK TİROİT RESEPTÖRLERİ SAYESİNDE ETKİNLİK SAĞLAR.

BİLİŞSEL İŞLEV, VÜCUT ISISI, KALP ATIM HIZI, KARBONHİDRAT, PROTEİN VE YAĞ METABOLİZMASINDAKİ BİRÇOK SÜREÇTE GÖREV ALAN TİROİT HORMONLARI, ŞEKERİN HÜCRELER TARAFINDAN TUTULMASINI ARTIRIR VE PANKREASIN İNSÜLİN SALINIMINI UYARIR, BÖYLECE KANDA ŞEKERİN YÜKSELMESİNİ ÖNLER. TİROİT BEZİNDEN ÜRETİLEN KALSİTONİN HORMONU SAYESİNDE KANDAN KEMİĞE KALSİYUMUN TAŞINMASI SAĞLANIR, KEMİK SAĞLIĞINA DA BÖYLECE ETKİ EDER.

TİROİT TANISI KONAN HASTALARIN TEMEL TEDAVİSİ HEKİM GEREKLİ GÖRÜRSE İLAÇ TEDAVİSİDİR. TİROİT HASTALIĞININ ÇEŞİDİNE GÖRE TEDAVİ DE ÇEŞİTLENMEKTEDİR. AYRICA TİROİT HASTALARININ BAZI TİPLERİNDE D VİTAMİNİ, ÇİNKO, İYOT, DEMİR VE SELENYUM AÇISINDAN KAN DEĞERİ TAKİBİ VE  TIBBİ BESLENME TEDAVİSİ DE ÖNEMLİDİR.

TİROİT HASTLIKLARINDAN HAŞİMATO TİP TİROİTLER VE HİPERTİROİDİLERDE İYOT TOKSİK ETKŞ OLUŞTURUR, HAŞİMATO TİROİTİN TÜM TİPLERİNDE İYOT TPO ÜRETİMİNİ ARTIRMAYA NEDEN OLDUĞU İÇİN OTOİMMÜN BİR ALEVLENMEYLE HASTALIK ŞİDDETLENMEKTEDİR. BU NEDENLE BU HASTALAR İYOTSUZ TUZ TÜKETMELİ,VE İYOTTAN ZENGİN BESİNLERİ SINIRLI TÜKETMEYE ÖZEN GÖSTERMELİDİRLER.

HİPOTİROİDİSİ OLAN HASLTALAR İYOTLU TUZ  KULLANMALI, İYOTTAN ZENGİN BESİNLERİ TERCİH ETMELİDİR.

YAPILAN ARAŞTIRMALAR KANDAKİ DEMİR DÜZEYİ AZALMASI İLE BİRLİKTE TİROİT HORMONUNUN ÜRETİMİNİN DE DÜŞEBİLDİĞİNİ GÖSTERMEKTEDİR ÇÜNKÜ TİROİT PEROKSİDAZ (TPO) ENZİMİ DEMİRE BAĞIMLI OLARAK ETKİNLİK GÖSTERMEKTEDİR. O YÜZDEN HİPOTİROİT PROBLEMİ OLAN KİŞİLERİN DEMİR MİNERALİNDEN ZENGİN KIRMIZI ET, BEYAZ ET VE YUMURTAYI DÜZENLİ OLARAK BESLENMELERİNE EKLEMELERİ ÖNERİLMEKTEDİR.  

AYNI ZAMANDA HİPOTİROİDİDE KOLESTEROL VE KAN YAĞLARI ARTARAK KARACİĞER YAĞLANMASI GÖRÜLMEKTEDİR BUNU ENGELLEMEK İÇİN HİPOTİROİDİLİLERİN ZEYTİNYAĞI TÜKETMELERİ ÖNERİLMEKTE , AYRICA DOYMUŞ YAĞ İÇEREN İÇ YAĞI , SAKATALAR VE TEREYAĞI TÜKETİMİNDEN SAKINMALARI GEREKMEKTEDİR.

DÜZENLİ EGZERSİZ METABOLİK HIZI OLUMLU ETKİLEMEKTEDİR BU YÜZDEN HAFTADA EN AZ 5 KEZ 30 DAKİKALIK ORTA TEMPOLU YÜRÜYÜŞLER SAĞLIK AÇISINDAN OLDUKÇA YARARLI OLACAKTIR.

0yorum